پایان نامه رابطه ناکامی با پرخاشگری در بین دانشجویان دختر و پسر

پایان نامه جهت دریافت مدرک کارشناسی روانشناسی بالینی عنوان : بررسی رابطه ناکامی با پرخاشگری در بین دانشجویان دختر و پسر روانشناسی بالینی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل

مقدمه

هیجان ها علاوه بر واکنش های عمومی، برخی گرایش های رفتاری خاصی را نیز سبب می شوند. ممکن است هنگام شادی بخندیم، با احساس ترس میدان را خالی کنیم، در موقع خشم رفتار پرخاشگرانه نشان می دهیم، و جز اینها.

از میان این واکنش های هیجانی، روانشناسان مخصوصا یکی از آنها را به تفضیل بررسی کرده اند. مقصود پرخاشگری است. این توجه خاص تا حدودی به دلیل اهمیت اجتماعی مساله پرخاشگری است. از نظر اجتماعی در عصری که سلاح های هسته ای به صورت گسترده در دسترس است، حتی یک اقدام پرخاشگرانه نیز می تواند فاجعه به بارآورد. در سطح فردی، بسیاری از مردم غالبا افکار و تکانشهای پرخاشگرانه دارند و نحوه ی کنار آمدن آنها با این افکار، اثرات گسترده ای بر سلامت و روابط میان فردی آنان جای می گذارد. دلیل دیگری برای علاقه مندی روانشناسان به پژوهش در مبحث پرخاشگری این است که در حال حاضر در قلمرو رفتار اجتماعی با دو نظریه ی عمده روبرو هستیم؛ که برداشتهای کاملا متفاوتی را درباره ماهیت پرخاشگری مطرح ساخته اند. نظریه روانکاوی فروید به پرخاشگری به عنوان یکی از سایقها می نگرد. در حالیکه در نظریه یادگیری اجتماعی، پاسخی آموخته شده به شمار می آید. پژوهش در زمینه پرخاشگری کمک می کند تا این دو نظریه رقیب را ارزیابی کنیم.

ناکامی و پرخاش

واکنش های افراد در مقابل ناکامی بسیار متفاوت است.زیرا عوامل ناکام کننده و شخصیت ناکام شونده دامنه بسیار گسترده ای دارند.

در مجموع می توان گفت که پاسخ ناکامی پرخاش است.

پرخاش یعنی رفتار دشمنانه و تند به هنگام عدم سازگاری با موقعیت. این رفتار در زندگی روزمره با ناکامی ارتباط نزدیک دارد. مثلاً کودکی که از بازی کردن منع می شود، در اثر خشم اخم می کند یا پاهای خود را به زمین می کوبد، عابری که لباسهایش در اثر بی احتیاطی یک راننده کثیف می شود، فحش می دهد. دانش آموزی که نمره کمی می گیرد در اثر خشم ورقه خود را پاره می کند و... .

همه ی این موارد را روانشناسان به طور آزمایشی مورد مطالعه قرار داده اند و معلوم شده است که ناکامی پرخاش را افزایش می دهد.

پرخاش می تواند ناکامی های فشرده را رها سازد، و نوعی تخلیه روانی و تسکین موقتی برای فرد فراهم آورد. اما پایان آن معمولا رضایت بخش نیست.

به هنگام مواجه شدن با ناکامی می باید آن را به صورت یک مساله مطرح کرد و به دنبال راه چاره گشت.

پرخاش ممکن است مستقیما خود مانع را هدف قرار دهد. مثلاً کودکی که از بازی کردن منع شده است، مستقیما به مادر خود خشم کند و سر و کله او را سیلی بزند یا موهای او را بکشد.

پرخاش ممکن است تغییر مسیر دهد و چیز دیگری را هدف قرار دهد یا حتی به طرف خود فرد برگردد. مثلا کودک اسباب بازی های خود را به اطراف پرتاب کند یا خود را کتک بزند.

برخی خودکشی های جوانان به هنگام مواجه شدن با ناکامی، موی کندن بعضی از مادران پیر به هنگام روبرو شدن با مرگ عزیزان بیانگر تغییر مسیر پرخاش است.

تغییر مسیر پرخاش به صورت ناآگاهانه انجام می گیرد. و آن موقعی است که ناکام شونده از برانگیختن خشم طرف مقابل بیم دارد.

سایر صورت های تغییر مسیر پرخاش عبارتند از: غیبت کردن، بی اعتنایی کردن، ناسزا گفتن و...

نوع دیگر تغییر مسیر پرخاش نوشتن داستان به زبان حیوانات است.

در حالت دیگری از این تغییر مسیر فرد نسبت به همه چیز و همه کس بی اعتنا می شود.مثلا کارمندی که از دست رئیس اداره عصبانی است در جلسات حضور نمی یابد، سعی می کند با او روبرو نشود، به اتاقش نرود و اگر هم مجبور شود در جلسه ای حضور یابد، هیچ حرفی نزند و با سکوت خشم خود را نشان دهد.

پرخاش را می توان طوری تغییر مسیر داد که به نفع خود فرد و اجتماع باشد. مثلاً می توان افراد را به طرف ورزش های مختلف بازی شطرنج، ورزشهای رزمی، آفرینندگی، نقاشی،... سوق دهد.

تعاریف پرخاشگری

تعاریف زیادی برای واژه پرخاشگری ارائه شده است. تعریف این اصطلاح آسان نیست. به اعتقاد شارفتر پرخاشگری حمله کلامی یا جسمی به سایر موجودات زنده و اشیاء بوده و پرخاشگر بودن آمادگی برای پرخاشگری است. رفتار پرخاشگرانه در انسان به صورت اعمال خشونت بار بر ضد دیگران تظاهر می کند؛ آن ها نیز ممکن است از چنین برخورد هایی اجتناب، یا با آن ها مقابله کنند.

پرخاشگری عبارت است از رساندن صدمه یا آسیب به فرد دیگر به صورت تعمدی؛ این تعهد را از مقدمات یا نتایج پرخاشگری می توان فهمید.

نظام طبقه بندی پرخاشگری بر اساس الگوهای رفتاری سازمان یافته است. به عبارت دیگر الگوهای با شکل مشابه در یک طبقه قرار می گیرند. برای مثال یک طبقه رفتار پرخاشگرانه ممکن است شامل حمله فیزیکی به خود و دیگران، حمله فیزیکی به اشیا یا سایر موارد باشد. بسیاری از رفتارها با اینکه منجر به آسیب جسمی نمی شوند، پرخاشگرانه محسوب می شوند.که پرخاشگری کلامی نمونه ای از اینها است.

رفتارهای دیگری از این دست وجود دارد نظیر اعمال زور، ارعاب و سبک های مدیریتی که پیامدهای روانشناختی زیانباری را در دیگران ایجاد می کنند و نظیر طرد عمدی دیگران. این رفتار ها را نباید در زندگی روزمره و تاثیر آن ها در عزت نفس، وضعیت اجتماعی و شادی قربانی های رفتاری مزبور دست کم گرفت؟

تعاریف ناکامی

براون و فابر، ناکامی را نتیجه تداخل در یک فعالیت هدف دار تلقی می کنند. و علت تداخل را وجود موانعی می دانند که فرد را از دستیابی به هدف باز می دارد. آن ها طی آزمایشاتی که در سال 1995 انجام دادند، چنین نتیجه گرفتند که هر قدر گرایش فرد برای دستیابی به هدف قوی تر باشد، نیرومندی ناکامی وی بر اثر تداخل در فعالیت هدفدار بیشتر می شود.

امسل و همکاران ناکامی را حالتی توصیف می کنند که واکنش تقویت شده منظم پیشین مورد تقویت قرار نگیرد. به عبارت دیگر وقتی در ابتدا انتظار پاداش ایجاد می شود و بعد ناگهان پاداش حذف شود ناکامی پدید می آید. هر قدر پاداش قوی تر باشد ناکامی ایجاد شده در اثر قطع پاداش شدیدتر است...

فهرست مطالب تحقیق

فصل اول

مقدمه

بیان مسئله

ضرورت و اهمیت تحقیق

سوالات تحقیق

فرضیه های پژوهش

متغییر های تحقیق

اهداف تحقیق

تعاریف عملیاتی

فصل دوم

پیشینه پژوهش

تعاریف پرخاشگری

تعاریف ناکامی

انواع پرخاشگری

طبقه بندی پر خاشگری

شیوع یا همه گیر شناسی

سبب شناسی

تماشای خشونت

پرخاشگری از دیدگاه نظریه یادگیری اجتماعی

عوامل زیستی پر خاشگری

صدمات به مناطق مغزی

وراثت شناسی

عوامل رایج پیش بینی کننده خطرناک بودن

نظریه های پرخاشگری

نظریه فردیت زدایی پرخاشگری زیمبادو

نظریه انسانیت زدایی پرخاشگری فشباخ

نظریه انتقال برانگیختگی

نظریه ی درون گرایی برون گرایی

مدل شرمساری

مدل پرخاشگری- پرخاشگری

پیشگیری و درمان

ادبیات پژوهشی

تحقیقات انجام شده در داخل کشور

فصل سوم

روش پژوهش

روش پژوهش

جامعه آماری

نمونه آماری

ابزار پژوهش

روش تجزیه و تحلیل داده ها

فصل چهارم

تجزیه و تحلیل داده ها

آمار توصیفی

بخش دوم : آمار استنباطی

فصل پنجم

بحث و نتیجه گیری

نتیجه گیری

محدودیت های پژوهش

پیشنهادات

منابع