مقاله نابرابری اجتماعی

مقاله نابرابری اجتماعی

نا برابری اجتماعی وضعیتی است که در چارچوب آن، انسانها دسترسی نابرابری به منابع ارزشمند، خدمات و موقعیتهای برتر جامعه دارند. چنین نابرابری هنگامی روی می دهد که افراد و گروه ها، یکدیگر را درجه بندی و سپس ارزیابی کنند. از همه مهمتر این که نابرابری اجتماعی: در رابطه با موقعیتهای متفاوت در ساختار اجتماعی بوجود می آید. مکانیسم اساسی نابرابری اجتماعی، تفکیک اجتماعی است. تفکیک اجتماعی، از دیده گاه نقشها و موقعیتها و موفقیتها، برخی از افراد را در وضعیتی قرار می دهد که دسترسی بیشتی به کالاها و خدامات باارزش جامعه داشته باشند.

مفهوم اساسی دیگر مرتبط با نابرابری اجتماعی، قشربندی اجتماعی می باشد . این واژه نشانگر آن است که انسانها، در گونه ای از موقعیتهای اجتماعی قرار می گیرند که از بالا به پائین لایه بندی می شوند و از همین رو قشربندی اجتماعی به معنی نابرابری اجتماعی نهادی شده می باشد.

اسملسیر نابرابری اجتماعی را چنین تعریف نموده است: وجود تفاوتهای دایمی و منظم در قدرت خرید کالاها، خدامات و امتیازات میان گروههای معینی ازمردم شاخص آن نابرابری در دادن پاداش به کار است. بحث نابرابری اجتماعی به شدت با قضاوتهای ارزشی در آمیخته است. تعریف و توصیف مفهوم برابری و کم وکیف آن، بستگی به وضعیت اجتماعی و اقتصادی و باورها و زیربنای فکری ارائه کننده تعریف دارد.

لغت نامه انگلیسی اکسفورد، تعاریف زیر را از واژه برابری ارائه نموده است.

1-وضعیتی که فرد در آن از شأن و حیثیت، مرتبه و یا امتیازاتی برابر با دیگران برخوردار است.

2- شرایطی که در آن برابری از لحاظ قدرت، توانایی، موفقیت یا برای همه وجود دارد.

3-شرایطی که در آن تعادل، توازن، عدل و انصاف و تناسب وجود داشته باشد.

در عرصه علوم اجتماعی، نابرابری در دو معنا بکار می رود: نخست به معنای نابرابری در ثروتهای مادی و دوم دارا نبودن موقعیت یشان با سایر افراد از لحاظ بوخورد و رفتاری که با فرد می شود و به نظر می رسد معنای جامعه شناختی نابرابری در واقع به معنای برخورد و رفتار غیریکسان، یعنی حالت دوم است.

روسوو نابرابری اجتماعی

ژان ژاک روسو از اولین کسانی است که در عصر تحولات عظیم صنعتی و فکری در اروپا به موضوع نابرابری پرداخته و دورشدن انسانها از طبیعت و شکل گیری جامعه مدنی را از عوامل مؤثر در از بین رفتن ویژگیهای فطری و پسندیده انسانها (برابری خواهی) می داند. روسو معتقد است مبنا و اساس برابری میان انسانها خواست یا اراده عمومی است که مانع از آن میشود، حاکمان از قدرت اعطایی مردم برای ایجاد نابرابری سوء استفاده کنند. روسو می نویسد: باید دیابیم نه فقط میزان و حد قدرت و ثروت برای هرکس باید معین باشد، بلکه به گونه ای عمل شود که هیچ شهروندی آن قدر ثروتمند نباشد که بتواند دیگران را بخرد و هیچ شهروندی آن قدر فقیر نباشد که مجبور به فروختن خود شود.

مارکس و نابرابری اجتماعی

برابری به طور کلی، از دیدگاه مارکیسم از آمارهای اساسی هر نظام اجتماعی عادلانه محسوب می شود. به اعتقاد وانکلس محو طبقات بهره کش و ساختمان مناسبات سوسیالیستی بسیاری از نشانه ها و مسائل ناشی از نابرابری اجتماعی را حل می کند. از نظر مارکس انتقال مالکیت ابزار توید از فرد به جامعه موجب می شود که اکثریت مردم، صرفنظر از منشأ خانوادگی، پایگاه اجتماعی و اعتقادات دینی و غیره در موقعیت برابر قرار گیرند. سوسیالیسم، نابرابری برمبنای جنس و نژاد را از میان می برد و با پشتیبانی دولت حقوق اجتماعی برابر را بدان همه افراد تأمین می کند.

به عقیده مارکس گرایان نیز، نابرابری در ثروت تنها در نظام کمونیسم برطرف خواهد شد: زیرا در این نظام، تفاوتهای اساسی اجتماعی در مشاغل و کارها از بین خواهد رفت و در نهایت اصل هرکس به اندازه نیازش اعمال خواهد شد. به عقیده آنان تنها با فراهم شدن شرایط مادی و معنوی کمونیسم است که امان حذف کامل نابرابرهای اجتماعی فراهم می شود که شرط آن بالا رفتن بازدهی تولید و رشد فکری و فرهنگی یک یکایک افراد است.

نظریه نخبه گرایانه و نابرابری

یعنی از مهمترین و عمده ترین نظریاتی که در زمینه توجیه نابرابری اجتماعی اقتصادی و سیاسی مطرح گردیده است نظریه نخبه گرایانه پارتو، موسکا میخلز می باشد. در این نظریه جامعه به دو طبقه بالا دست (تخبگان حکمرانان) و فرو است (فروانبران توده ها) تقسیم می شود. اما این طبقه بالا دست دارای ثبات و پایداری نبوده و دائم در تغییر است. از نظر نخبه گرایان عامل اصلی تفکیکی اجتماعی، حاکمیت (سیاست) است و نه پایگاه اقتصادی و طبقات به معنای اقتصادی و تاریخی آن وجود ندارند.

برخی از مطالب تحقیق

روسوو نابرابری اجتماعی

مارکس و نابرابری اجتماعی

نظریه نخبه گرایانه و نابرابری

نظریه نابرابر گرهاردلنسگی

نظریه توسعه نابرابری ایوانز و استفنز

شاخصهای تحقیق

مهاجرت یا تحرک جمعیت

مهاجرت، نابرابری و جرم

مفاهیم اساسی تحقیق