مقاله قرآن و حقوق انسان

مقاله قرآن و حقوق انسان

فهرست مطالب :

قرآن وحقوق انسان

تاملی در مفهوم حق

حق در اصطلاح فقیهان

حق در اصطلاح حقوقدانان

حقوق قرآن آمیزه ای از(امتیاز)و(تکلیف)

انواع حقوق درقرآن

مشترکات قواعد حقوقی قرآن وسایر قواعد حقوقی

هدف حقوق از دیدگاه های گوناگون

مکتب حقوق اصالت فرد

مبانی مکتب اصالت فرد

مکتب حقوقی اصالت اجتماعی

هدف حقوق در قرآن

منابع

.................................................

چکیده بخشهایی از متن:

 قرآن و حقوق انسان

عصر رنسانس، عصر جداانگارى علم و دین و تفكیك قلمروهاى آن دو است. در این دوران، بسیارى از دانشمندان و متخصصان غرب به ویژه آنان كه از برخورد نادرست ارباب كلیسا با نخبگان علمى ناخشنود بودند به نسبت سنجى میان علوم مختلف با دین پرداختند.

یكى از مسائلى كه در این عصر مورد توجه قرار گرفته مسأله حقوق انسان و علم حقوق و نسبت آن با دین و گزاره هاى دینى بود. عده اى از حقوقدانان مى گفتند: قلمرو دین محدود به مسایل آن جهانى و آخرت انسانها بوده و نسبت به مسایل دنیوى و مشكلات و نابسامانى هاى آن ساكت است. گروسیوس هلندى از حقوقدانان برجسته قرن هفدهم در این باره مى گوید:

(خداوند به اعمال و كردار مخلوقات كارى ندارد.)

...

حق، واژه‏اى عربى است و معادل آن در زبان فارسى هستى پایدار و ثبوت است، یعنى هر چه از ثبات و پایدارى برخوردار باشد. [2]

كلمه حق و مشتقات آن در قرآن كاربرد فراوان دارد (الحق) 194 بار، (حق) 33 مرتبه، (حقاً) 17 مرتبه و (حقّه) سه بار در قرآن به كار رفته است.

این واژه كه به صورت مصدر، اسم مصدر و صفت در آیات قرآن به كار رفته است، در معانى بسیارى به كار رفته است كه برخى از آنها عبارتند از: قرآن (زخرف / 29)، اسلام (اسراء / 81)، عدل (اعراف/ 81)، توحید (زخرف/ 86)، صدق (یونس/ 4)، قرض (بقره / 282)، دلیل (حج / 4).

برخى از مفاهیم حق در قرآن با اصطلاح بكار رفته از طرف حقوقدانان و فقیهان، هماهنگ و همخوان است، مانند آیات:

(و فى أموالهم حقّ للسائل و المحروم) ذاریات/ 19

و در اموال آنها حقى براى سائل و محروم است.

(والذین فى اموالهم حقّ معلوم. للسائل و المحروم) معارج/ 25-24

و آنها كه در اموالشان حق معلومى است براى تقاضا كننده و محروم.

(فإن كان الذى علیه الحقّ سفیهاً او ضعیفاً) بقره/ 282

و اگر كسى كه حق بر ذمه اوست سفیه یا ضعیف است (فلیملل الذى علیه الحقّ) بقره / 282