تحقیق پیشینه و سیر تحولی اوقات فراغت و نظریه های آن

مقاله دانلودی حاضر تحقیقی بر اوقات فراغت و نظریه ها و پیشینه سیر تحول اوقات فراغت بوده که برگرفته از رساله ای جامع می باشد. منابع تحقیق بصورت پاورقی و درون متنی آورده شده است. بخشهایی از متن تحقیق در زیر قرار داده شده است.

پیشینه و سیر تحولی اوقات فراغت

اگر چه از دیرباز اوقات فراغت مورد توجه بوده است و انسانها پس از فراغت از کار و تلاش روزانه، اوقات فراغت را به انواع گوناگون می گذرانده اند. چه آن تعلیم و تربیت انحصاری بدوره ساسانی که قشر خاصی از آن برخوردار بودند و در اوقات فراغت به اسب سواری و تیراندازی و ورزشهای بدنی دیگر می پرداختند و چه آن افرادی که اوقات خویش را در قهوه خانه ها گذرانده و با گوش دادن به شاهنامه خوانی و قصیده سرایی و … می گذراندند، همه و همه به نحوی اوقات فراغت را می گذراندند. البته قبل از شکوفایی صنعت به گونه ای که ما شاهد آن هستیم انسانها اغلب توان خویش را صرف تلاش کار بی وقفه می نمودند و پس از این کار توانفرسا، اوقاتی را که از کار فارغ می شدند پس از برآورده کردن نیازهای فیزیولوژیکی بدنی برای تجدید قوا و ادامه به استراحت می پرداختند. ولی بتدریج نیروی فکر انسان جایگزین بازوان گشت و این روند تدریجی استفاده از نیروی عقل موجبات پیشرفت صنعت و تمدن را فراهم آورد و در این راستا آسایش بیشتر جسم و فراغت بیشتر در واقع جایگزین بازوان انسانها گشت. و این سیر تدریجی ادامه یافت تا زمانی که انسانها به عنوان نظاره گر و مدیر تولید در آمدند و با پیدایش کامپیوتر نقطه عطفی در زندگی بشریت حاصل آمد و امروزه ما شاهد هستیم که گاهی دانشمندان به تمدن فراغت از آن یاد می کنند.

مطالعات مورخین نشان دهنده آن است که عهد باستان در بسیاری از تمدنهای قدیم، اوقات بیکاری صرف ورزشها و فعالیتهای رزمی می شده تا قدرت دفاعی جوامع، همواره آماده مقابله با هجوم دشمنان خود باشند.

در یونان باستان پهلوانی منزلت و جایگاه ویژه ای داشت و برعکس با انحطاط قدرت سیاسی در روم، فراغت خاص توانگران شده و عیش و عشرت شدید، رواج یافت.

بقول هردوت ایرانیان قدیم از سن پنج سالگی به فرزندان خود اسب سواری و راستگویی را می آموختند. مصریان به بازیهای قهرمانی علاقه وافر داشتند. تماشای بازیها، پهلوانیها، نمایشات مختلف، اوقات قابل توجهی از شبانه روز افراد جامعه را بخود اختصاص می داد.

نویسنده تاریخ فرهنگ ایران می نویسد که ایرانیان اوقات فراغت خود را به چوگان بازی، زوبین اندازی، شکار و کشتی می گذرانیده اند.

علیرغم وجود برنامه های تفریحی و سرگرمی در بسیاری از جوامع قدیم، برخی از اسناد و مدارک در خصوص زندگی اجتماعی جوامع مختلف نشان می دهد که مزایای فراغت بیشتر به طبقات ممتاز جامعه اختصاص داشته است و مردم عادی برای تأمین معیشت خود مجبور به کار طاقت فرسای شبانه روزی بوده اند.

فراغت در فرهنگهای لغوی

فراغت در فرهنگ فارسی معانی مختلفی دارد از جمله در فرهنگ دهخدا به معنی فرصت و مهلت و مجال، آسایش، آرامی، استراحت و ضد گرفتاری از کار و شغل عنوان شده است.

در فرهنگ معین تألیف دکتر محمد معین : پرداختن از کار و استراحت و آرامش.

و در فرهنگ عمید به معنی آسودگی، آسایش، آسوده شده از کار بدست آمده است افزون بر مطالب فوق غالباً بجای کلمه فراغت از لغت تفریح استفاده می شود که مراد از آن بدست آوردن نشاط و خوشی است.

فراغت در فرهنگهای دیگر

1 لیتره 1: لغت نویس فرانسوی فراغت را چنین تعریف کرده است : فرصت و زمانی که پس از انجام کار و شغل روزانه باقی می ماند.

2 اوژه 2: فراغت سرگرمی، تفریحات و فعالیتهایی است که مردم به هنگام آسودگی از کار عادی با شوق و رغبت به آنها روی می کنند.

3 دومازیل3 : جامعه شناس فرانسوی فراغت را در کتاببه سوی یک تمدنچنین تعریف کرده است : مجموع فعالیتهایی که شخص پس از رهایی از تعهدات و تکالیف شغلی، خانوادگی، اجتماعی، با میل و اشتیاق به آنها می پردازد و غرضش استراحت تفریح و یا توسعه دانش خود یا به کمال رسانیدن شخصیت خویش و یا به ظهور آوردن استعدادهای خلاقه و یا بالاخره بسط مشارکت آزادانه در اجتماع است.

4 دکتر جی بی نیش1 : در کتابفلسفه و تفریحات سالمدر تعریف فراغت می گوید. فراغت مربوط به اوقاتی از زندگی انسان میشود که از کار کردن، آزاد است و یا در خواب نیست، تفریحات سالم مربوط به نحوه استفاده و برداشت از این فراغت است.

5 گروه بین المللی جامعه شناسی در تعریف فراغت معتقد است : مجموعه ای از اشتغالات که فرد کاملا به رضایت خاطر، برای استراحت و یا برای تفریح و یا به منظور توسعه آگاهی ها و یا فراگیری غیرانتفاعی مشارکت اجتماعی داوطلبانه بعد از رهایی از الزامات شغلی و خانوادگی، اجتماعی بدان می پردازد.

دفتر مرکزی کانونهای فرهنگی در بحثی پیرامون اوقات فراغت چنین ابراز می دارد. بطور کلی می توان اوقاتی از زندگی کودکان و نوجوانان را جزء اوقات فراغت آنها محسوب نمود که صرف رفتن به مدرسه، یا انجام تکالیف مدرسه در خانه یا اجرای فرمان که به دلخواه و از روی رضایت باطنی انجام پذیرد و سرانجام به ارضای تمایلات ایشان بیانجامد و به این ترتیب بیکاری با مدرسه نرفتن و یا هر نوع ضابطه ای که خود ملزم به اجرای آن باشد شامل اوقات فراغت وی نمی شود...